Mandaty w 2023 roku s± znacznie wy¿sze ni¿ jeszcze kilka lat wcze¶niej. Za niektóre wykroczenia mo¿na otrzymaæ karê nawet 10 razy wiêksz± ni¿ dotychczas. Takie zmiany obowi±zuj± ju¿ od 1 stycznia 2022 roku, jednak wci±¿ nie wszyscy kierowcy zdaj± sobie z nich sprawê. Warto zwróciæ szczególn± uwagê na przepisy dotycz±ce zakazu wyprzedzania na przej¶ciach dla pieszych oraz zachowania w okolicy przejazdów kolejowych.
Zmiany w taryfikatorze mandatów – 2023
Rok 2023 nie wniós³ ¿adnych powa¿nych zmian w taryfikatorze mandatów za wykroczenia drogowe. Spora modyfikacja przepisów mia³a jednak miejsce wcze¶niej, czyli na pocz±tku 2022 roku. To w³a¶nie wtedy wielu kierowców zosta³o zaskoczonych bardzo wysokimi op³atami karnymi za przekroczenie prêdko¶ci, wyprzedzanie na przej¶ciach dla pieszych czy nieuprawniony wjazd za zapory na przejazdach kolejowych.
Jednak wy¿sze kwoty mandatów to nie wszystko. Zmiany polega³y tak¿e na tym, ¿e ubezpieczyciele zyskali dostêp do informacji o mandatach i punktach karnych otrzymanych przez kierowców. To sprawia, ¿e osoby czêsto ³ami±ce przepisy mog± siê spodziewaæ wy¿szych stawek za polisê OC. Brawurowa jazda wi±¿e siê bowiem z wy¿szym ryzykiem spowodowania szkody.
Zmiana dotyczy³a równie¿ wzrostu maksymalnej liczby punktów karnych za jedno wykroczenie. Z kolei od 17 wrze¶nia 2022 r. obowi±zuje te¿ tzw. kara recydywy. Kierowcy najbardziej powinni uwa¿aæ na najpowa¿niejsz± nowelizacjê przepisów, czyli wzrost maksymalnej stawki mandatu za wykroczenia drogowe z 500 do 5000 z³.
Sprawd¼, jak zmieni³y siê stawki mandatów i w jaki sposób s± naliczane punkty karne.
Mandaty 2023 – aktualne stawki za wykroczenia drogowe
Pierwsza powa¿na zmiana dotyczy kar za przekraczanie dopuszczalnej prêdko¶ci. Warto pamiêtaæ, ¿e mandat mo¿e zostaæ na³o¿ony nie tylko podczas kontroli drogowej, ale tak¿e w wyniku badania fotoradarem.
Aktualne stawki mandatów za przekroczenie dopuszczalnej prêdko¶ci obowi±zuj± od 1 stycznia 2022 r. i wynosz±:
-
do 10 km/h – 50 z³;
-
11-15 km/h – 100 z³;
-
16-20 km/h – 200 z³;
-
21-25 km/h – 300 z³;
-
26-30 km/h – 400 z³;
-
31-40 km/h – 800 z³ (1600 z³, je¶li kierowca ponownie pope³ni to samo wykroczenia, czyli przy tzw. recydywie);
-
41-50 km/h – 1000 z³ (2000 z³ przy recydywie);
-
51-60 km/h – 1500 z³ (3000 z³ przy recydywie);
-
61-70 km/h – 2000 z³; (4000 z³ przy recydywie);
-
ponad 70 km/h – 2500 z³ (5000 z³ przy recydywie).
Pojêcie recydywy to nowo¶æ w taryfikatorze mandatów. Przed 2022 rokiem nie mia³o znaczenia, czy kierowca wcze¶niej pope³nia³ takie same wykroczenia. Obecnie wp³ywa to na wysoko¶æ nak³adanej op³aty karnej.
Recydywa w nowym taryfikatorze mandatów – na czym polega?
Kara tak zwanej recydywy obowi±zuje od 17 wrze¶nia 2022 roku. Polega ona na tym, ¿e je¶li w ci±gu dwóch lat kierowca zostanie z³apany na tym samym naruszeniu przepisów, to zap³aci podwójn± stawkê minimaln± mandatu za dane wykroczenie drogowe.
W ten sposób s± karane osoby, które:
-
przekrocz± dopuszczaln± prêdko¶æ o minimum 30 km/h,
-
prowadz± pojazd po spo¿yciu alkoholu lub substancji odurzaj±cej,
-
z³ami± zakaz wyprzedzania,
-
prowadz± pojazd bez uprawnieñ.
Pojêcie recydywy dotyczy zatem tylko najpowa¿niejszych naruszeñ przepisów.
Kara za niewskazanie kieruj±cego
Kolejn± nowo¶ci± w przepisach jest kara za niewskazanie kieruj±cego pojazdem. Dotyczy to sytuacji, w której autem porusza siê inna osoba ni¿ ta wpisana do dowodu rejestracyjnego. Obecnie w³a¶ciciel samochodu ma obowi±zek poinformowania uprawnionych organów, kto znajdowa³ siê za kierownic± w chwili pope³nienia wykroczenia lub przestêpstwa.
Stawki kar za niepodanie danych kieruj±cego zale¿± od rodzaju wykroczenia drogowego, które pope³ni³. Je¶li dojdzie do kolizji, za niewskazanie kieruj±cego grozi w³a¶cicielowi auta 2000 z³ kary. Stawka ta wzrasta do 4000 z³ w razie wypadku.
Je¿eli przekroczenie dopuszczalnej prêdko¶ci zarejestruje fotoradar, to Inspekcja Transportu Drogowego mo¿e na³o¿yæ dwukrotno¶æ mandatu, który otrzyma³by sprawca wykroczenia (ale nie mniej ni¿ 800 z³). W przypadku innych naruszeñ przepisów kara za nieujawnienie kierowcy wynosi 500 z³ (jednak s±d mo¿e podwy¿szyæ stawkê nawet do 30 000 z³).
Mandaty za inne wykroczenia
Od pocz±tku 2022 roku wzros³y równie¿ stawki za inne wykroczenia drogowe. Ustawodawca szczególnie skupi³ siê na tych polegaj±cych na wyprzedzaniu lub omijaniu pojazdu, który zatrzyma³ siê, by przepu¶ciæ pieszego. Nie powinno to dziwiæ – wielu kierowców nawet nie zdaje sobie sprawy, ¿e takie zachowanie na drodze jest niedopuszczalne. Ogromna liczba wypadków na pasach z udzia³em pieszych potwierdza, ¿e zmiany w taryfikatorze by³y potrzebne.
Kolejnym zagadnieniem jest obje¿d¿anie zapór na przejazdach kolejowych lub kontynuowanie jazdy, zanim zostan± one w pe³ni podniesione, a czerwone ¶wiat³a zakazuj±ce wjazdu na torowisko przestan± migaæ. Tutaj tak¿e dostrze¿ono konieczno¶æ zaostrzenia przepisów. Wielu kieruj±cych lekcewa¿y³o zagro¿enie, jakie niesie zderzenie z rozpêdzonym sk³adem poci±gu. Wypadki na przejazdach nie nale¿a³y do rzadko¶ci.
W nowym taryfikatorze znalaz³o siê wiêcej wykroczeñ, które powoduj± na³o¿enie wy¿szego mandatu ni¿ przed wprowadzeniem zmian. Sprawd¼, na jakie zachowania w ruchu drogowym nale¿y szczególnie uwa¿aæ.
Wykroczenia drogowe i wysoko¶æ mandatu:
tamowanie lub utrudnianie ruchu |
500 z³ |
korzystanie z telefonu podczas jazdy, je¶li wymaga ono trzymania s³uchawki lub mikrofonu w rêku |
500 z³ |
niestosowanie siê do zakazu wyprzedzania |
1000 z³ |
niezatrzymanie pojazdu w celu umo¿liwienia przej¶cia przez jezdniê osobie niepe³nosprawnej |
1500 z³ |
wyprzedzanie pojazdu na przej¶ciu dla pieszych |
1500 z³ |
omijanie pojazdu, który jecha³ w tym samym kierunku, ale zatrzyma³ siê w celu ust±pienia pierwszeñstwa pieszemu |
1500 z³ |
naruszenie zakazu jazdy po chodniku lub przej¶ciu dla pieszych |
1500 z³ |
prowadzenie pojazdu bez uprawnieñ |
1500 z³ |
nieust±pienie pierwszeñstwa pieszemu |
1500 z³ |
przekroczenie dopuszczalnej prêdko¶ci o 50 km/h |
1500 z³ |
obje¿d¿anie opuszczonych zapór na przeje¼dzie kolejowym |
2000 z³ |
wje¿d¿anie na przejazd, gdy opuszczanie zapór zosta³o rozpoczête lub podnoszenie ich nie zosta³o zakoñczone |
2000 z³ |
wjechanie na przejazd kolejowy za sygnalizator przy sygnale czerwonym, czerwonym migaj±cym lub dwóch na przemian migaj±cych sygna³ach czerwonych |
2000 z³ |
wjechanie na przejazd kolejowy, je¶li nie ma za nim miejsca do kontynuowania jazdy |
2000 z³ |
spowodowanie kolizji, która narusza siê czynno¶ci narz±du cia³a lub powoduje rozstrój zdrowia poszkodowanego |
2500 z³ |
niewskazanie na ¿±danie uprawnionego organu, komu pojazd zosta³ powierzony do kierowania lub u¿ywania w oznaczonym czasie (je¶li postêpowanie dotyczy przestêpstwa) |
nie mniej ni¿ 4000 z³ |
Punkty karne w nowym taryfikatorze – 2023
W 2023 roku wci±¿ mo¿na straciæ prawo jazdy, je¶li osi±gnie siê maksymaln± liczbê punktów karnych. Wynosi ona 24, natomiast osoby, które maj± uprawnienia krócej ni¿ rok, mog± straciæ „prawko”, je¶li uzyskaj± ich 20. Nowelizacja przepisów wprowadzi³a jednak pewne zmiany w tej dziedzinie.
Przed zmianami za jedno wykroczenie mo¿na by³o otrzymaæ maksymalnie 10 punktów. Obecnie ta liczba wzros³a do 15. Na tak wysok± karê mo¿na siê naraziæ miêdzy innymi, je¶li:
-
kierowa³o siê pojazdem w stanie nietrze¼wo¶ci,
-
spowodowa³o siê katastrofê lub wypadek w ruchu, sprowadzi³o siê bezpo¶rednie niebezpieczeñstwo katastrofy w ruchu,
-
nie udzieli³o siê pomocy ofiarom wypadku,
-
ominê³o siê pojazd, który jecha³ w tym samym kierunku i zatrzyma³ siê w celu ust±pienia pierwszeñstwa pieszemu,
-
wjecha³o siê na przejazd kolejowy, je¶li po jego drugiej stronie nie by³o miejsca do kontynuowania jazdy,
-
przekroczy³o siê dopuszczaln± prêdko¶æ o wiêcej ni¿ 70 km/h.
Takich wykroczeñ jest wiêcej i mo¿na siê z nimi zapoznaæ w kodeksie drogowym.
Liczba punktów wzros³a równie¿ za przekraczanie dopuszczalnej prêdko¶ci. Obecnie wynosi ona odpowiednio:
-
do 10 km/h –1 punkt karny,
-
11–15 km/h – 2 punkty karne,
-
16–20 km/h –3 punkty karne,
-
21–25 km/h –5 punktów karnych,
-
26–30 km/h –7 punktów karnych,
-
31–40 km/h – 9 punktów karnych,
-
41–50 km/h – 11 punktów karnych,
-
51–60 km/h – 13 punktów karnych,
-
61–70 km/h – 14 punktów karnych,
-
71 km/h i wiêcej – 15 punktów karnych.
Jak pozbyæ siê punktów? Znikaj± one z konta kierowcy po dwóch latach (wcze¶niej by³ to rok). Je¶li przekroczy³o siê ich limit, jedynym rozwi±zaniem jest ponowne podej¶cie do egzaminu teoretycznego i praktycznego na prawo jazdy. W tym celu trzeba zap³aciæ 500 z³. Jednocze¶nie odbycie kursu nie zmniejsza liczby punktów karnych, ale jest koniecznie do ponownego uzyskania uprawnieñ do prowadzenia pojazdu.
Podsumowanie:
-
Nowy taryfikator mandatów obowi±zuje od 1 stycznia 2022 roku. Niektóre przepisy wesz³y w ¿ycie 17 wrze¶nia 2022 roku.
-
Wzros³a wysoko¶æ mandatów i liczba punktów karnych za przekraczanie dopuszczalnej prêdko¶ci.
-
Najsurowiej jest karane wyprzedzanie na pasach i ³amanie przepisów dotycz±cych zachowania na przejazdach kolejowych.
-
Punkty karne „zeruj± siê” po dwóch latach, a nie po roku, jak dotychczas.
-
Maksymalna liczba punktów za jedno wykroczenie wynosi obecnie 15.